Kromme Rijn

De Kromme Rijn is een afsplitsing van de Rijn. Bij Wijk bij Duurstede gaat de hoofdstroom van de Rijn verder als Lek, en een kleiner deel van de Rijn stroomt door de Kromme Rijn naar Utrecht, alwaar deze uitkomt in de Stadsbuitengracht. De totale lengte is zo'n 26 km.

Een mooie dagtocht is om de hele Kromme Rijn af te varen. Je hebt dan wel twee auto's nodig, of een chauffeur die jou naar het startpunt brengt, en weer ophaalt in Utrecht. Je kunt ook een dagtocht reserveren bij Kanoverhuur De Rijnstroom. Dan brengen zij jou naar het startpunt waar de kano of kajak al klaar ligt, en hoef je alleen terug te varen. Vanaf Wijk bij Duurstede is het 24 km (4 tot 5 uur varen) tot de kanoverhuur, maar je kunt ook minder ver beginnen.

De Kromme Rijn is ook onderdeel van de Slot Zeist route en van de Godebald Route. Ik heb hier gevaren in Oktober 2020.

© basiskaart: OpenStreetMap

PDF: Klik hier om een pdf-versie van deze route te openen. De pdf-versie is geschikt om af te drukken.

In- en uitstapplekken:

• In Wijk bij Duurstede (punt 1) is een kanosteiger aan het einde van een kleine weg. Je kunt gratis parkeren bij de Havenweg, recht tegenover de molen. Vanaf daar is het wel een paar honderd meter naar Blauwe Pannen. Als het even kan, dan zou ik eerst de kajak(s) afladen bij de kanosteiger.
  Adres: Blauwe Pannen, Wijk bij Duurstede
• Net voorbij Familierestaurant De Jonge Graaf (tussen punten 1 en 2) is een kanosteiger en enkele parkeerplekken in de berm.
  Adres: Groenewoudseweg, Wijk bij Duurstede.
• Net voorbij de aftakking van de Oude Kromme Rijn (punt 3) is een kanosteiger en enkele parkeerplekken.
  Adres: Molenspoor, Werkhoven.
• Bij Odijk, iets voorbij punt 5, is een kanosteiger aan het grasveld naast scoutinggroep Katimavik. Er is voldoende parkeergelegenheid in het gras.
  Adres: Singel 42, Odijk.
• Bij Rhijnauwen (punt 7) is een goede drijvende kanosteiger direct naast een parkeerplaats. Gratis parkeren. De parkeerplaats kan op drukke dagen wel vol zijn. Deze instapplek is ook geschikt voor de Slot Zeist route.
  Adres: Rhijnauwenselaan 5, Bunnik.
• Kanoverhuur De Rijnstroom (punt 8). Hiernaast kun je via het gras ook met je eigen kano in- of uitstappen. Direct naast de voetgangersbrug (en dus niet bij de trailerhelling een paar meter verderop) is een geschikte plek met beschoeiing. Ook aan de overkant via de voetgangersbrug kun je goed instappen.
  
  Adres: Weg naar Rhijnauwen nr 2, Utrecht. Tegenover zwembad De Krommerijn. Gratis parkeren in het weekend, en op werkdagen na 11:00
• Iets dichter bij de stad kun je ook bij de Mytylschool Ariane de Ranitz goed in- of uitstappen, zie Kanokaart van de stad Utrecht. Tijdens schoolvakanties en in het weekend is hier voldoende parkeergelegenheid vlak bij het water.
  Adres: Blauwe-Vogelweg 11, Utrecht.

Let op: Op het hele traject van Wijk bij Duurstede tot Bunnik is op veel plekken beschoeiing net onder water, vaak op vele meters uit de oever. Dit heeft als doel dat er op lange termijn waterplanten achter gaan groeien, en tevens geeft dit ruimte voor broedplaatsen voor vissen en watervogels.

Horeca: Theehuis Rhijnauwen (punt 7 op de kaart) heeft een groot terras in de tuin direct aan de Kromme Rijn, en een aparte 'parkeerplaats' voor de kano's en kajaks. Behalve iets drinken kun je hier ook heel goed pannenkoeken eten!
Bij kanoverhuur De Rijnstroom is ook een terrasje en ijsverkoop.

Kanovereniging: Tussen Cothen en Werkhoven bevindt zich de Kanoclub Kromme Rijn (www.kanoclubkrommerijn.nl) aan de zuidoever van de Kromme Rijn.
Adres: Leemkolkweg 18, 3985 SL Werkhoven

Geschiedenis:
De Kromme Rijn was in de Romeinse tijd nog de hoofdstroom van de rivier de Rijn. Deze meanderde veel en veranderde soms ook van stroom. Het gebied tussen Utrecht en Wijk bij Duurstede was een groot moeras. In 1122 besloot de Utrechtse bisschop Godebald om bij Wijk bij Duurstede een dam in de Kromme Rijn te leggen. Hierdoor kon de waterstand van de rivier beheerst worden, en kon het hele gebied ontgonnen worden. De Langbroeker Wetering werd gegraven, en daarna de dwarssloten. Het overtollige water kon zodoende afgevoerd worden, en de grond werd hierdoor geschikt voor landbouw. Dit bracht de grondbezitters in het gebied veel rijkdom. Veel 'woontorens' werden gebouwd, die later werden verbouwd tot heuse kastelen.

Door de dam bij Wijk bij Duurstede was scheepvaart over de Kromme Rijn niet meer mogelijk. Om handel met Duitsland toch weer mogelijk te maken, werd de Vaartsche Rijn gegraven van Utrecht naar de Lek. Dit was misschien wel de grootste ruimtelijke ingreep in de Middeleeuwen.

Cothen - Oog In 't Zeil (1869) Meer info: Molendatabase

Route:
De nummers hieronder verwijzen naar de nummers op de kaart.

1: Wijk bij Duurstede (0 km)

Instappunt Blauwe Pannen - Foto: Charles Füss

Na vertek bij de kanosteiger aan de Blauwe Pannen in Wijk bij Duurstede, kom je al snel langs deze grote treurwilg:

Wijk bij Duurstede

Net buiten Wijk bij Duurstede vaar je meteen door het groen.

Wijk bij Duurstede

Tussen Wijk bij Duurstede en Cothen is kanoverhuurbedrijf Familierestaurant De Jonge Graaf waar je behalve een pannenkoek kunt eten, ook een Canadees kunt huren.

Restaurant en kanoverhuur De Jonge Graaf

Met een gehuurde kano op de Kromme Rijn

Direct na De Jonge Graaf is een brug (waar de Groenewoudseweg overheen gaat) met daarnaast een kanosteiger en een bankje. Zie foto hieronder. In de berm kan geparkeerd worden.

Instappunt Groenewoudseweg - Foto: Charles Füss

2: Cothen (4,5 km)

Kasteel Rhijnestein - Cothen

Even verderop in Cothen zie je dit mooie kerkje aan je linkerhand.

Cothen

Een stukje verder gaat een vaart naar rechts richting Langbroek. De Kromme Rijn gaat rechtdoor. Een paar honder meter verder is de eerste sluis. Aan beide kanten zijn goede kanosteigers.

Sluis bij Cothen

Na Cothen is de Kromme Rijn breed, ondiep en slingert mooi tussen de velden.

Kromme Rijn in de winter

3: Oude Kromme Rijn (7,5 km)

Als je de tijd hebt, is de Oude Kromme Rijn zeker de moeite waard. Halverwege is de afslag van de Caspergouwse Wetering naar links, en wordt de Oude Kromme Rijn (naar rechts dus) smaller. Even verder heb je mooi zicht op de Watertoren van Werkhoven.

Watertoren Werkhoven

Boogbrug over de Oude Kromme Rijn

Als je wel de hoofdstroom van de Kromme Rijn volgt, dan zie je kort na de splitsing van de Oude Kromme Rijn, en net voor een brug, een kanosteiger aan je linkerhand (zie foto hieronder). Hier is ook parkeerplek voor enkele auto's. Dit is tevens een mogelijke startplek als je bij de Rijnstroom in Utrecht kano's huurt. Je kunt dan hier naartoe gebracht worden.

Kanosteiger na splitsing Oude Kromme Rijn

De dag dat wij hier waren, was het water heel vlak. Of moet ik schrijven dat de lucht niet bewoog?

Lucht en water

4: Werkhoven (10,5 km)

Sluis bij Werkhoven

Even verderop kom je langs Kasteel Beverweerd op een klein eilandje. Het kasteel stamt uit de 13e eeuw. In de 16e eeuw was Beverweerd het zomerverblijf van prins Maurits. Nu woont hier de kunstchilder Geert Jan Jansen.

Kasteel Beverweerd

Als het water hoog genoeg staat, kun je een rondje om het kasteel varen, en ga je onder deze fraaie monumentale gietijzeren brug door.

Gietijzeren brug bij kasteel Beverweerd - Foto: WKV de Bovenste Polder

5: Odijk (13,7 km)

Aan de noordkant van Odijk vaar je volledig tussen het groen.

Hierna wordt het weer wat opener, en vaar je parallel aan de A12. Je kunt de snelweg nog niet zien, maar in de verte wel horen. Vlak voor scouting groep Katimavik aan je linkerhand is een kanosteiger. Hier kun je ook uit- of instappen. Op het grasveld is voldoende parkeergelegenheid. Een prima plek om even te pauzeren!

Kanosteiger aan de noordkant van Odijk

We vervolgen de Kromme Rijn, en gaan dan onder de A12 en even later onder het spoor door. Dan kom je in Bunnik.

6: Bunnik (17,8 km)

Bunnik

Kanosteiger en een pauzeplaats met bankjes

Gezicht op Bunnik aan de andere kant van de brug

Punt 6 op de kaart is de splitsing van de Kromme Rijn in Bunnik. De linker tak gaat langs de huizen, en de rechter tak gaat door het bos. Qua afstand maakt het geen verschil. Wij kiezen de rechter tak.

Door het bos bij Bunnik

Het bos bij Bunnik - Foto: Annebeth Hidding

Het bos bij Bunnik - Foto: Annebeth Hidding

Als je de linker tak had gekozen, dan kwam je langs Kasteel Cammingha.

Kasteel Cammingha - Bunnik

Kromme Rijn bij Bunnik - Foto: Veronique op het Veld

Kromme Rijn bij Bunnik - Foto: Veronique op het Veld

Kromme Rijn tussen Bunnik en Rhijnauwen - Foto: Veronique op het Veld

Boerderij langs de Kromme Rijn - Foto: Annebeth Hidding

7: Rhijnauwen (20,3 km)

De terrastuin van Theehuis Rhijnauwen is fantastisch op een mooie zomerdag. Bij het water is een aparte 'parkeerplaats' voor kano's ingericht. Er kunnen veel gasten zijn, maar er is ruimte genoeg.

Theehuis Rhijnauwen

Een klein stukje verder ligt kasteel Rhijnauwen. Tegenwoordig is dit een hostel van Stayokay. Direct achter de brug links op de foto hieronder is een drijvende kanosteiger, naast een parkeerplaats. De parkeerplaats kan op drukke dagen wel vol zijn. Naast het kasteel is het Stayokay Café met terras, om te eten of te drinken.

Kasteel Rhijnauwen

De Kromme Rijn bij Rhijnauwen is een mooi, maar soms erg druk traject. Op deze foto valt het nog mee, maar op de volgende foto niet meer...

Als je even een foto wilt maken, dan heb je zo een aanvaring.

Zomerse drukte op de Kromme Rijn tussen Rhijnauwen en Utrecht

Ook suppers zijn actief op de Kromme Rijn (links op de foto)

Even verder kom je langs deze boerderij: Kromme Rijn bij Rhijnauwen

Rhijnauwen in het vroege voorjaar

Tussen Rhijnauwen en Utrecht liggen de landgoederen Oud en Nieuw Amelisweerd. Deze foto is gemaakt voor het landhuis Oud Amelisweerd.
Rechts zie je de Houten brug Oud Amelisweerd

Oud Amelisweerd

Dichter bij Utrecht ligt het landgoed Nieuw Amelisweerd, mooi gelegen tussen de bossen. Deze houten brug geeft toegang tot het oude wit gepleisterde landhuis (niet op de foto). Nieuw Amelisweerd

Nieuw Amelisweerd in de winter

8: Rijnstroom (23,8 km)

Zijtak naar Kanoverhuur de Rijnstroom

Dit is het terrein naast kanoverhuur De Rijnstroom. Helemaal rechts zie je de trailerhelling die niet geschikt is voor kajaks, maar direct naast de voetgangersbrug is wel geschikte beschoeiing.

9: Utrecht (26,2 km)

Vlak voor de Waterliniewegviaduct Krommerijn (als je richting Utrecht peddelt) is linksaf een kleine doorgang naar Lunet I en II:
Doorgang naar Lunet I

Nog even verder varen, en je komt uit op de Stadsbuitengracht van Utrecht. Dat is het einde van de Kromme Rijn.

23 juli 2023:

Sluis bij Werkhoven Kasteel Beverweerd Beste Peter, Bedankt voor je mooie site over kanoën op de Kromme Rijn! Gisteren heb ik een tocht gemaakt van Cothen naar Bunnik waar ik woon. Eerst met de bus van Bunnik naar Cothen met mijn opblaasbare kano in de rugzak. De eerste keer. En toen terug naar Bunnik. Prachtige tocht. Weer bewolkt met hier en daar een opklaring, een spatje regen. En geen mens te zien op het water. Terra Incognita zo dichtbij. Heerlijk! Hier een paar foto's. maar ik weet niet of de kwaliteit bruikbaar is. Met vriendelijke groet, Florus Kruyne

Dag Peter,
Vandaag van Wijk bij Duurstede naar Utrecht gevaren over de Kromme Rijn. Prachtige tocht en wederom een accurate beschrijving, al wijst de route zich vanzelf: gewoon de stroom volgen. Bij de afslag naar de Langbroeker Wetering stond een bord met de mededeling dat de kanoroute naar Langbroek was afgesloten. Waarom en voor hoe lang weet ik niet.
Aanvulling: op mooie zomerse dagen is het tussen Rijnauwen en Utrecht druk op en in (zwemmers) het water. Rustzoekers kunnen dan beter een andere dag kiezen.
Vriendelijke groet,
Hans Oepkes

Naschrift: de werkzaamheden in Langbroek duren nog het hele jaar en maken de doorvaart aldaar onmogelijk. De lange lus van de Godebaldroute is hierdoor niet mogelijk. De korte lus overigens wel. Ik heb een waarschuwing geplaatst op betreffende pagina.

© 2024 - Alle rechten voorbehouden